Kadınların birçoğunun çekindiği ve bu yüzden jinekolojik takiplerini aksattığı meşhur ‘Alttan Muayene’. En huzursuz eden kısmı da jinekolojik masaya yani hastaların ağzından ‘Çatala Çıkmak’ tır. Jinekolojik muayene, halk arasındaki ismi ile alttan muayene ortama, doktoruna ve ekibine güvenildiği sürece son derece rahat geçmektedir. Sanıldığının aksine, çok da uzun sürmeyen bir değerlendirme şeklidir.
Jinekolojik muayenenin aşamaları şu şekildedir:
Alttan muayene jinekolojik muayene masasında ‘litotomi pozisyonu’ adını verdiğimiz, bacakların açık olduğu pozisyonda yapılır. Öncelikle dış genital bölgenin değerlendirilmesi yapılır. Gözle görülür bir lezyon var mı, varsa nerede olduğu mutlaka not edilir. Bunun yanında iç dudaklar tutulup aralandığında idrar çıkış deliği (üretra),klitoris ve kızlık zarı görünür hale gelir.
Vajina, tüm duvarları birbirine bitişik halde duran bir kanaldır. Bu nedenle kadın iç genital sistemini değerlendirmek için ‘Spekulum’ denilen muayene aleti vajina içine yerleştirilir. Bu sayede vajina ve rahim ağzı (serviks) görülür. Akıntı, vajina ya da rahim ağzında herhangi bir lezyon varlığı mutlaka not edilir.
Rahim ağzında olan bazı değişiklikler ileri tetkikler için şüphe uyandırıcı olabilmektedir. Bu nedenle muayene aleti ile rahim ağzının net olarak açığa çıkarılarak değerlendirilmesi gerekir. Tedavi görmemeiş vajinismus hastalarında ve bakirelerde ise muayene aletinin yerleştirilmesi uygulanmaz.
Gözle değerlendirme yapıldıktan sonra, rahim ağzından en az yılda bir kez smear alınması gereklidir. Bu şekilde özellikle rahim ağzı kanserleri çok erken bir evrede saptanabilmektedir.
Smear testi çok basit ve çok ağrısızdır. Yalnızca birkaç saniye sürer. Ucu fırça gibi olan çubuk, rahim ağzına değdirilip döndürülür. Bu şekilde hücresel örnekler alınmış olur. Daha sonra bir cam üzerine yayılır ve patoloji laboratuarında değerlendirilmek üzere gönderilir.
Herhangi bir akıntı tespit edilirse, vajinal kültür alınabilir. Bu işlem de son derce basit ve ağrısızdır. Akıntı ve rahim ağzına pamuklu bir çubuk değdirilerek yapılır. Spekulum bu aşamadan sonra çıkarılır. Çıkarılırken de olası idrar torbası sarkması (Sistosel) ve kalınbağırsak sarkması (Rektosel) durumları değerlendirilir.
Muayenenin bu aşaması çok değerlidir. Çünkü karın içinde bulunan genital organlarımız değerlendirilmiş olur. Doktor, bir elin işaret ve orta parmağını vajen içinde tutup diğer eliyle de karından bastırarak bu muayeneyi gerçekleştirir. Bu sayede rahim veya yumurtalıklarda yer alan büyük kitleleri saptayabilmektedir. Ayrıca bu şekilde yapılan muayenede hassasiyet olması bazı hastalıklar için de belirleyici olabilmektedir. Vajina içine parmak sokularak yapılan muayeneye “vajinal tuşe” adı verilmektedir.
Vajina ve rahim ağzı spekulum muayenesi sonucunda net olarak değerlendirilir, elle yapılan muayene ile de rahim ve yumurtalıklar hakkında fikir edinilir. Ancak daha net bir şekilde iç genital organların değerlendirilmesi için vajinal ultrason ya da diğer bir adıyla alttan yapılan ultrason gereklidir. Ultrasonun vajinal olarak tercih edilmesinin sebebi, karından yapılan ultrasona göre rahim, tüpler ve yumurtalıklar hakkında daha net bir görüntü vermesidir.
Alttan muayenenin herhangi bir aşamasını yaptırmayı istememek, aslında tanı koydurucu bir basamağın atlanması demektir. Bundan dolayı her ne kadar çekinsek de yılda bir yaptıracağımız bu muayene çok değerlidir ve hayat kurtarıcı olabilmektedir. Erken dönemde gizli vajinal enfeksiyonların saptanarak tedavisi, kansere yakalanmadan teşhisin konularak gerekli önlemlerin alınabilmesi gibi pek çok nedenlerden ötürü alttan muayene her kadının sağlığı açısından son derece önemlidir.
Doç. Dr. Süleyman Eserdağ tarafından genital estetik cerrahisi ve seksoloji alanlarında verilen kurs, eğitim ve toplantıların bir kısmını aşağıdaki bölümlerden inceyebilirsiniz.
Copyright 2024 Doç. Dr. Süleyman Eserdağ. Hera Vajinismus Tedavi Derneği Katkılarıyla. Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı
Doç. Dr. Süleyman EserdağKozmetik Jinekoloji ve Cinsel Terapi
Türkçe
English
German
