Kadınlarda İdrar Kaçırma

İdrar Kaçırma

İdrar kaçırma, kadınlarda önemli ölçüde psikolojik ve sosyolojik sorunlara yol açan bir problemdir.

Kadınlarda idrar kaçırma sorunu erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Bunun nedeni kadınlardaki üretra (idrar kanalı) boyunun erkeklere göre daha kısa oluşudur. Ayrıca doğum, menopoz veya hormonal problemler de rol oynamaktadır. Bu bölümde “kadınlarda idrar kaçırma neden olur, nasıl meydana gelir, idrar kaçırma türleri nelerdir, kadınlarda idrar kaçırma tedavileri” hakkında detaylı bilgilere ulaşabileceksiniz.

Kadınlarda idrar kaçırma neden olur?

İdrar kaçırma sorunu birçok kadının kabusudur. Zaman içerisinde sosyal hayattan uzaklaşma, özgüven kaybı ve kronik depresyon durumuna yol açabilir.

Kadınlarda idrar kaçırma sebeplerini sıralayacak olursak:

• İlerleyen yaş ile azalan kolajen miktarı ve bağ doku zayıflığı,
• Menopozal dönemdeki östrojen azlığı,
• Vajinal doğumlar, özellikle zor ve iri bebek doğum öyküsü olanlar,
• Obezite -Kronik akciğer hastalıkları (astım, bronşit, KOAH) gibi karın içi basıncın arttığı durumlar,
• Kabızlık ve bağırsak problemleri,
• İdrar yolları enfeksiyonları ve idrar yolu taş hastalıkları,
• Geçirilmiş ürolojik ve jinekolojik operasyonlar,
• Bazı sistemik ve nörolojik hastalıklar (Parkinson, alzheimer, diyabet gibi).

Birçok etiyolojik faktöre bağlı olabileceği göz önünde bulundurularak ayrıntılı anamnez, fizik muayene ve tahliller sonrası idrar kaçırma tanısı konmaktadır.

İdrar kaçırma tipleri

İdrarın istemsiz olarak dışarı sızması “idrar kaçırma” olarak basitçe tanımlanır. “Kontinens” gaz, gaita veya idrarın kişinin kendi kontrolünde olması, tutulabilmesini ifade ederken, “inkontinens” kaçırma, tutamama sorununu olarak bilinmektedir. İdrar kaçırma tıp dilinde “Üriner inkontinens” olarak adlandırılır. Kadınlarda idrar kaçırma genel olarak 3 gruba ayrılmaktadır.

1. Stres Üriner İnkontinens (SÜİ)
2. Urge İnkontinens (Uİ)
3. Miks tip üriner inkontinens

1- Stres Üriner İnkontinens (SÜİ)

Karın içi basıncın arttığı gülme, ıkınma, öksürme ve hapşırma gibi durumlarda istemsiz şekilde idrar kaçırma “Stres Üriner İnkontinens” (SÜİ) olarak tanımlanmaktadır. Kadınlarda genellikle erken yaşlardan itibaren görülmektedir. Başlangıçta az miktarda idrar kaçışı olurken, zamanla günlük hayatı olumsuz etkileyecek hale gelmektedir.

Stres tip üriner inkontinens tanısı muayene esnasında konulabilmektedir. Vajinal doğumlar, obezite, menopoza bağlı östrojen azalması durumlarında kadınlarda sık olarak görülmektedir. Stres üriner inkontinens tedavisi için cerrahi yöntemler ile birlikte özellikle son yıllarda geliştirilen lazer tedavileri oldukça yüz güldürücü sonuçlar vermektedir.

2- Urge İnkontinens (Uİ)

Aniden gelen idrar hissi ile istemsiz olarak tuvalete yetişemeden idrarın kaçması “Urge inkontinens” olarak tanımlanmaktadır. ‘Aşırı istek’ anlamına gelen urge ‘Örc’ olarak okunur. “Tuvalete yetişememe” problemidir. İdrar kanalı ve idrar kesesinde fiziksel bir sorun bulunmamaktadır.

Bir çeşit nörolojik hastalık olan urge tip inkontinenste sinirsel iletim bozukluğu mevcuttur. Urge tip idrar kaçırma, geçici olarak idrar yolu enfeksiyonlarında ve idrar yollarındaki taş durumlarında da görülebilmektedir. Mevcut durumun tedavisi sonrası idrar kaçırma sorunu da geçecektir. Nörolojik hastalıklara eşlik eden urge tip inkontinensin tedavisinde ise bazı ilaçlar kullanılmaktadır.

3- Miks tip üriner inkontinens

Hem stres hem de urge tip inkontinensi içerisinde barındıran idrar kaçırma tipidir. Ağır basan tip, hastanın şikayetinin yoğunluğuna ve ürodinamik testlere göre belirlenmektedir. Tedavi planı cerrahi ve medikal olarak yapılmaktadır.

Kadınlarda idrar kaçırma tedavisi

İdrar kaçırma birçok farklı yöntem ile tedavi edilebilir. Kadınlarda idrar kaçırma tedavileri; inkontinensin tipine, şikayetlere ve idrar kaçırmanın yoğunluğuna göre değişkenlik göstermektedir.

İdrar kaçırma tedavileri medikal, cerrahi ve yaşam tarzı değişikliklerini içerir.

İdrar kaçırma ilaç tedavisi

Urge tip üriner inkontinens başta olmak üzere bazı miks tip kaçırma durumlarında da ilaç tedavileri kullanılır. Bu ilaçlar nörolojik sinir yolakları üzerine etki ederler. “İdrar kaçırma ilaçları” ile tedavinin süresi ve dozu kişiye göre değişmektedir. Oldukça başarılı sonuçları olan bu ilaçların ciddi “antikolinerjik” yan etkileri de bulunmaktadır. Bu nedenle doktor kontrolünde ve düzenli takiplerden geçerek kullanılması tavsiye edilir.

İdrar kaçırma ameliyatları

İdrar kaçırma tedavisinde günümüzde sık olarak uygulanan cerrahi yöntemler bulunmaktadır. İdrar kesesi, rahim ve bağırsaktaki sarkmaların da eşlik ettiği durumlarda kombine cerrahi ameliyatlar uygulanmaktadır.

Sistosel ameliyatı

Vajina ön duvarında bulunan idrar kesesinin (mesane) sarkması “Sistosel” olarak tanımlanmaktadır. Sistosel durumunda vajina ön duvar onarımı yani “Kolpografi anterior” adı verilen cerrahi operasyon yapılır. Bu ameliyat ile vajina ön duvarına kesi yapılır, zayıflayan bağ dokusu cerrahi dikişler ile güçlendirilir ve sarkan deri fazlalıkları çıkartılarak dokular birbirine yaklaştırılır. Mesane tabanını güçlendiren bu ameliyatlar ile idrar kaçırma sorunu çoğu zaman ortadan kalkmaktadır.

İdrar kesesi askı ameliyatları

Stres tip inkontinenste, idrar kesesini saran pelvik taban kaslarının özellikle vajinal doğumlara bağlı hasarı mevcuttur. İdrar kesesi sarkmış ve üretra duruşu bozulmuştur. Üretra boynuna yapılan “Mid üretral askı ameliyatları” da sistosel cerrahisine ek ya da tek başına yapılabilmektedir. Üretra mobilizasyonunu gidermek için yapılan askı ameliyatlarından en çok tercih edilen TOT (Trans Obturator Tape) ve TVT (Trans Vajinal Tape) ameliyatlarında üretra altına vajinal yoldan girilerek mesh (yama) yerleştirme işlemi yapılmaktadır.

İdrar kaçırma ameliyatı sonrası iyileşme

Üriner inkontinens tedavisinde cerrahi işlemler sık olarak uygulanmakta ve çoğunlukla başarılı sonuçlar alınmaktadır. İdrar kaçırma ameliyatları sonrası en sık görülen durumlar ağrı, kanama ve idrar yapmada zorluktur. Birkaç gün içerisinde bu sorunlar düzelecektir.

Uzun vadede idrarı tam olarak boşaltamama, idrar kaçırma sorunları görülebilmektedir. Üriner inkontinensin birçok sebebi olabileceği için cerrahi sonrası tam iyileşme olmadığı durumlarda medikal ve davranışçı tedaviler ile desteklemek faydalı olacaktır.

İdrar kaçırmada yaşam önerileri

Kadınlarda idrar kaçırma probleminde medikal ve cerrahi tedavilere ek olarak yaşam tarzı değişikliği önerilmektedir. Günlük hayatta rahat uyulabilecek bu öneriler şu şekildedir:

1. Fazla miktarda sıvı tüketiminden kaçınmak,
2. En az 1.5 – 2 litre sıvıyı gün içerisinde bölerek tüketmek,
3. Uyumadan önceki son 4-5 saatte sıvı tüketiminden kaçınmak,
4. Kafeinli ve asitli içecekler ile aşırı alkol tüketiminden kaçınmak,
5. Fiziksel aktiviteyi artırmak ve pelvik taban kaslarını güçlendirmek,
6. Kilo alımından kaçınmak,
7. Kabızlık, öksürük gibi kronik karın içi basıncını artıran problemleri gidermek.

Kadınlarda idrar kaçırma ve cinsellik

Kadınlarda idrar kaçırma hem fizyolojik hem sosyal hem de psikolojik açıdan birçok problem doğurmaktadır. Zamanla günlük hayatı engelleyen ve insan ilişkilerini bozan bu durum cinsel hayata da yansır. Çoğu zaman eşlerine karşı bu durumdan ötürü utanmış olan kadınların evliliklerinde sorunlar görülmektedir.

“Koital inkontinens” cinsel ilişki sırasında idrar kaçırma olarak tanımlanır. Bu durum kadınlarda özgüven kaybı, cinsel istek ve haz problemlerine yol açar. Yıllarca bu problemi doktorlarına dahi anlatmaktan kaçınan kadınlar ciddi sorunlar ile boğuşurlar. Son evrede doktora vardıklarında ise durumlarına göre planlanan özel tedaviler ile her açıdan iyileşme sağlanmaktadır.

İdrar kaçırma tedavileri her geçen gün gelişmekte ve yeni yöntemler ile desteklenmektedir. Günümüzde kadınların idrar kaçırma sorunlarına çözüm arayışları ise eskisine göre daha iyi durumdadır ve erken aşamada tedavi imkanlarına ulaşılmaktadır.

Lazerle idrar kaçırma tedavisi

Günümüzde kadınlarda idrar kaçırma problemlerinde uygulanan cerrahi dışı yöntemler de vardır. Belli hastalarda vajinal fraksiyone lazerler, vajinal radyofrekans, genital PRP ve manyetik sandalye gibi teknolojiler ile idrar kaçırma sorunu tamamen giderilebilmektedir.

Lazerle idrar kaçırma tedavisi menopozda, ileri yaşlarda, farklı sağlık sorunlarından ötürü ameliyat olamayanlarda uygundur. Üstelik lazerle vajinal rejüvenasyon (gençleştirme) ve idrar kaçırma tedavilerinin riskleri yok denecek kadar azdır. Bu konuda detaylı bilgi için kliniğimiz ile görüşebilirsiniz.