Hormonlu Spiral

Hormonlu Spiral Nedir?

Mirena veya halk arasında bilinen ismi ile “hormonlu spiral”, gebelikten korunma amacıyla üretilmiş olan ve özellikle son yıllarda hekimler ve hastalar tarafından oldukça tercih edilen özel bir “Rahim İçi Sistem” (RİS) dir. Gebelikten koruyucu etkileri dışında tedavi edici özellikleri de vardır.

Mirena nedir?

Mirena rahim içine yerleştirilen, “levonorgstrel” adında hormon salgılayan, yaygın olarak bilinen bakırlı spirallere benzeyen, T şeklinde bir rahim içi araçtır. Takıldıktan sonra 5 yıl süreyle %100’e yakın bir gebelikten koruma sağlar. Mirena (hormonlu spiral) korunma sağlamasının yanında salgıladığı hormonun etkisiyle tedavi amaçlı da kullanılmaktadır.

Mirena (hormonlu spiral) hangi durumlarda kullanılır?

“Kontrasepsiyon” yani doğum kontrolü için, istenmeyen gebelik oluşumunu önlemek amacıyla mirena kullanılmaktadır. İçerdiği hormonun rahim duvarına olan etkisi sayesinde klasik bakırlı spirallere oranla daha yüksek oranda gebelikten korunma sağlar. Birçok yöntemden daha başarılı olan hormonlu spiral-mirena çıkarıldıktan sonra da doğurganlık hızlı bir şekilde geri döner.

Mirena Yararları

Mirena kullanım açısından da kolay bir yöntemdir. Tek bir işlem olan rahim içine yerleştirilmesi sonrasına 5 yıl boyunca ek yöntem kullanmanıza gerek olmadan istenmeyen gebeliklerden koruyucu etki gösterir. Ancak mirena spiralin farklı yararları da vardır, bu nedenle bazı jinekolojik hastalıkların tedavisinde de kullanılmaktadır.

Mirena içeriğindeki levonorgestrel hormonundan dolayı anormal adet kanamalarının tedavisinde, özellikle regl kanamasının aşırı yoğun olduğu durumlarda kullanılabilmektedir. Kanamayı azaltmasının yanı sıra adet dönemindeki ağrılarda da azalma yapmaktadır. Mirena kullanımı adet kanamalarını azaltarak demir eksikliği ve kansızlık şikayetinin de gerilemesine katkı sağlar. Bu sayede kansızlığın yol açtığı halsizlik ve yorgunluk gibi belirtiler de azalır.

Hormonlu spiral mirena rahim içerisine her gün belirli bir doz (ilk 24 saat 20 mikrogram, sonrasında ortalama 14 mikrogram) hormon salgılayarak “endometrial hiperplazi" adı verilen “rahim duvar kalınlaşması” durumunda da tedavi edici olarak kullanılmaktadır. Bu sayede hem rahim duvar kalınlaşmasını inceltir hem de aşırı adet kanamalarını azaltır.

Mirena ne zaman takılır?

Hormonlu spiralin korunma amaçlı kullanımlarında takılmadan önce kişinin gebe olmadığından emin olunması gerekir. Bu nedenle üreme çağındaki kadınlarda ilk takılacak olan mirena’nın adet döneminin ilk haftası içinde takılması en uygunudur. Adetli dönemde rahim ağzı kanalının açık olması nedeni ile mirena’nın takılması da kolaylaşmaktadır.

Mirena (hormonlu spiral) takılmadan önce nelere dikkat edilmeli?

Öncelikle mirena hakkında ve yan etkileri hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Mirena takılmadan önce mutlaka basit bir pelvik muayene (jinekolojik muayene) olmalısınız. Rahim ağzı kanser taraması yapılmamış kişilerde servikal smear testi alınmalı ve vajinal muayene ile herhangi bir enfeksiyon olup olmadığı değerlendirilmelidir. Enfeksiyon var ise mirena takılması, enfeksiyon tedavisinden sonraya ertelenmelidir. Özellikle 40 yaş üstü kadınlarda meme muayenesi de yapılmalı, rutin meme kontrolleri tamamlanmış olmalıdır.

Hormonlu spiral nasıl takılır?

Hormonlu spiral, poliklinik ortamında jinekolojik muayene masasında takılabilir. Ağrısız bir uygulama olup, herhangi bir anestezi veya sedasyon işlemine ihtiyaç yoktur. Kişi muayene masasına alınır, vajinaya spekulum yerleştirilerek rahim ağzı gözlemlenir. Rahim ağzı iyotlu solusyonla temizlendikten sonra mirena kendi aplikatörü vasıtasıyla rahim ağzından rahim içine doğru itilerek yerleştirilir. İşlem genelde 1-2 dakika kadar kısa sürede sonlanmaktadır.

Hormonlu spiral anestezi ile takılabilir mi?

Acı, ağrı şikayeti çok fazla olan, ağrıya hassas, jinekolojik muayene korkusu olanlarda veya vajinismus geçmişine sahip hastalarda hafif sedasyon (uyku) anestezisi eşliğinde de spiral takılma işlemi yapılabilmektedir.

Hormonlu spiral takıldıktan sonra nelere dikkat edilmeli?

Hormonlu spiral takıldıktan sonra ilk adet siklusunun ardından yani yaklaşık bir ay sonra kontrol muayenesi önerilmektedir. Eğer adet görülmemişse gerek yerleşimini kontrol etmek gerekse istenmeyen bir gebelik oluşumunu erken dönemde fark etmek adına mirena takıldıktan sonraki 6 hafta içerisinde kontrol edilmesi uygundur. Ancak, özellikle şehir dışından gelen hastalarda kontrol muayenesi şartı bulunmamaktadır.

Mirena takıldıktan sonraki birkaç ay içinde adette azalma hatta bazen tamamen kesilme durumu olabilir. Bazen ise özellikle ilk üç ay leke şeklinde kanama ve ara kanamaları şeklinde hafif adet düzensizlikleri de ortaya çıkabilir. Tüm bu durumlar oldukça normal olup, vücudun spirale adaptasyonu ile ilişkilidir ve mirena spiralin çıkartılmasını gerektirmez.

Cinsel ilişki yasağı var mıdır?

Spiral çıkarıldıktan sonra bir hafta süreyle cinsel ilişki yasağı bulunmaktadır. Onun haricinde herhangi bir kısıtlama gerektirmez.

Mirena hormonlu spiralin avantajları nelerdir?

Mirena spiralin pek çok avantajları, diğer spirallere göre üstünlükleri bulunmaktadır. Mirena spiralin avantajları:

• Mirena kullanımı oldukça kolay bir doğum kontrol yöntemidir. Bir kere yerleştirildikten sonra 5 yıl boyunca ek bir yöntem kullanmanıza gerek kalmaz.
• Koruma yüzdesi %99,8 ile koruması en yüksek olan doğum kontrol yöntemlerindendir. Klasik spiralden daha etkilidir.
• Mirena rahim içine yerleştirildiği için doğum kontrol hapları gibi hapı almayı unutmayla ilişkili riskler bulunmamaktadır.
• Mirena hormonlu spiral adet kanamasında azalma yaparak kansızlık ve kansızlığa bağlı şikâyetleri (yorgunluk, halsizlik, çarpıntı, nefes darlığı vs) engeller.
• Adet dönemlerinde oluşan ağrıların azalmasında da etkilidir.
• Menopoz öncesi ve menopoz döneminde gerekli olursa kullanılacak olan östrojenin rahim duvarında oluşturabileceği yan etkilerden rahmi korur.
• Mirena rahme yerleştirildiği için lokal etkilidir. Sistemik yan etkiler diğer hormon kullanımlarına göre daha az oluşur.

Mirena spirali kimler kullanamaz?

Mirena spirali bazı kadınların kullanımı uygun değildir. Bu kişiler:

• Yumurtalık, rahim, rahim ağzı veya meme kanseri olanlar
• Yeni tanı almış herhangi bir tür kanser hastaları veya kanser şüphesi olanlar
• Smear testinde anormal sonuç çıkanlar (servikal displaziler)
• Karaciğer yetmezliği, karaciğer tümörü veya aktif hepatiti olanlar
• İnme, stroke, felç gibi bir pıhtı atma öyküsü olanlar
• Auralı (görme kaybı gibi vizüel belirtileri olan) migreni olanlar
• Trofoblastik hastalık (üzüm gebeliği) geçirmiş olanlar
• Nedeni bulunamamış, tanı konulamamış rahim kanamaları (anormal uterin kanaması) olanlar
• Aktif vajinal akıntı, koku, kaşıntı şikayeti ve enfeksiyonu olanlar
• Son 3 ay içerisinde rahim içi enfeksiyonla birlikte görülen düşük (septik abort) öyküsü olanlar

Mirena spiral çocuk doğurmamışlarda uygun mudur?

Normal spiraller daha önce çocuk doğurmayan kadınlarda önerilmezken, güncel literatür bilgisine göre mirena hiç çocuk doğurmamış kişiler için de uygundur.

Mirena, emziren annelere takılabilir mi?

Evet, mirena emziren annelere de takılabilir. Anne sütü üzerine olumsuz bir etkisi bulunmamaktadır.

Mirena, emzirirken ne zaman takılabilir?

Mirena, hormonlu spiral kullanmak için herhangi bir engeli olmayan kişilerde, doğum sonrası 6. haftadan sonra rahatlıkla takılabilir.

Genital estetik ameliyatlar sırasında mirena takılabilir mi?

Labioplasti ve vajina daraltma gibi genital estetik ameliyatlarda, eş zamanlı olarak da mirena takılabilir. Ayrıca lazerle vajinal daraltma yapılan hastalarda mirena spiralin çıkartılmasına da gerek yoktur.

Mirena spiralin yan etkileri nelerdir?

Mirena spiral takıldıktan sonra ilk üç ayda ara kanamaları şeklinde hafif lekelenmelerle karakterize şikayetler yapabilir. Tüm bu şikayetler normaldir ve spiralin çıkartılmasını gerektirmez. Ayrıca 3 aydan sonra adet kanamasında azalma, hatta bazı hastalarda adetten tamamen kesilme de yapabilir. Ancak kişide menopoz türü sıcak basması, ateş, terleme gibi şikayetler oluşturmaz.

Progesteron hormonu nedeniyle oluşan adet görememe (amenore) spiralin çıkartılması ile düzelecektir ve adetler yeniden başlayacaktır.

Kilo aldırır mı?

Kana karışan progesteron hormonu miktarı son derece düşüktür, o yüzden doğum kontrol hapları gibi kilo aldırmaz.

Mirena yerine başka bir alternatif yöntem var mı?

Aynı mirena hormonlu spiral gibi cilt altına yerleştirilen impantlar da gebelikten koruma sağlayabilmektedir. Nexplanon (cilt altı impantı) bunlardan birisidir.

Mirena spiralin fiyatı nedir?

Alman Bayer ilaç firması tarafından üretilen Mirena hormonlu spiralin fiyatı merkeze ve uygulayan hekime göre değişebilmektedir. Mirena takılması ücreti için direkt olarak klinik ile görüşmenizde fayda olacaktır.