Vajinal kuruluk kadınlarda cinsel sağlığı, özgüveni ve ikili ilişkileri derinden etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Günümüzde uygulanan modern tedavi yöntemleri sayesinde vajinal kuruluk tedavisi mümkün hale gelmiştir. Bu makalemizde “vajinal kuruluk tedavisi nasıldır, alınabilecek önlemler ve vajinal kurulukta uygulanan tedavi yöntemleri nelerdir” gibi sıkça merak edilen soruların cevapları yer almaktadır.
Vajinal kuruluk farklı sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. Bunun için öncelikle detaylı bir jinekolojik muayene, vajinal ultrasonografi, gerekirse bazı hormon testleri ve vajinal akıntı kültür testleri yapılmakta, tam teşhis konulduktan sonra da tedaviye geçilmektedir.
Vajinal kuruluk sorununda ilk etapta cinsel aktivite sırasında su bazlı kayganlaştırıcılar, nemlendiriciler kullanmak, parfümlü sabunlardan kaçınmak ve kan akışını teşvik etmek için düzenli cinsel aktivitede bulunmak önemlidir. Ön sevişmelerin uzun süreli olması ve cinsel penetrasyon (birleşme) için beklenmesi, acele edilmemesi gereklidir.
Menopoz veya emzirme döneminde vajinal kuruluk sorunu yaşayan kadınlarda ise östrojen içeren vajinal kremler, tabletler veya vajinal halkalar kullanılabilir. İleri düzeyde vajinal atrofi (vajinanın deri dokusunda incelme) veya vulvar atrofi (dış genitalya derisinde incelme) sorunu yaşayanlarda ağızdan veya deriye yapıştırma veya jel formundaki hormon tedavileri de uygulanabilmektedir.
Vajinal kurulukta günümüzde uygulanan oldukça yeni tedavi yöntemleri de mevcuttur.
Vajinal kuruluk yaşamın çeşitli evrelerinde kadınları etkileyebilen, cinsel ilişki sırasında ağrı ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olan, yaygın bir jinekolojik sorundur. Ancak özellikle tıpta son yıllardaki gelişmeler sayesinde, elimizde oldukça etkili, farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Vajinal kuruluk tedavi yöntemleri hastanın şikayetlerine, yaşına ve kuruluğun oluş nedenine göre değişir. Kliniğimizde de uyguladığımız vajinal kuruluk tedavi yöntemleri aşağıda anlatılmıştır.
Vajinal kuruluk tedavisinde yaygın olarak vajinal nemlendiriciler, jeller, kremler ve ilaçlar kullanılabilmektedir.
Vajinal nemlendiriciler günlük olarak kullanılır ve vajinanın nemli kalmasını sağlar. Vajinal kayganlaştırıcılar ise “lubrikant” olarak bilinir, özellikle cinsel ilişki sırasında kullanılır ve ilişkinin rahat bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
Vajina içine lokal olarak uygulanan östrojen içerikli kremler, fitiller ve jeller ise o bölgedeki östrojen konsantrasyonunu arttırarak dokuda iyileşme, nemlenme ve kayganlık sağlamaktadır. Tam bir iyilik hali için belli bir süreliğine kullanılmaları şarttır.
Cinsel isteksizlik sorunu görülen kadınlarda ise düşük dozlarda androjenik etkili ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar cinsel dürtüyü arttırarak vajinanın ıslanmasını sağlayabilmektedir. Ancak bu ilaçların hemen hemen tamamı erkekler için geliştirilmiştir ve kadınlardaki kullanımı “off-label” (etiket dışı)’dır.
Vajinal dokuda kolajen üretimini uyarmak için fraksiyonel CO2 veya Er:YAG lazerler kullanılabilmektedir. Vajinal lazer tedavisi invaziv (girişimsel) olmayan, oldukça etkili, yan etkisi çok düşük bir tedavi şeklidir. Vajinal lazerle vajinanın yenilenmesi “lazer vajinal rejuvenasyon” olarak da bilinir. Bu işlem vajinal mukozada kan akışını artırır, kolajen ve elastin liflerin sentezini uyarır, bu sayede dokuda gençleşmeyi ve nemlenmeyi sağlar. Birkaç seans vajinal lazer tedavisinden sonra vajinal kuruluk ve ilgili semptomlarda önemli bir rahatlama sağlanmaktadır. İşlemin kolaylığı, hastalar tarafından oldukça rahat bir şekilde tolere edilebilirliği ve istirahat gerektirmemesi önemli avantajları arasındadır.
Vajinal radyofrekans (RF) tedavisinde, vajina içine uygulanan prob (başlık) tarafından ortama salınan elektromanyetik dalgalar sayesinde, aynı vajinal lazerlerde olduğu gibi vajinal mukoza ve hatta mukoza altı ısıtılır. Bu termal etki, kolajen ve elastin üretimini uyararak vajinal nemlenmeyi sağlar ve elastikiyeti artırır. Vajinal radyofrekans tedavileri tamamen ağrısızdır ve işlem sonrası istirahate de gerek olmaz.
P*latelet açısından zengin plazma enjeksiyonları, hastanın kolundan yaklaşık 15cc kadar kanın alınmasını, santrifüj sonrası elde edilen trombositlerden zengin plasma solüsyonunun vajinal dokuya enjekte edilmesini içerir. Trombositler doku yenilenmesini sağlayan, kan akışını ve nemlenmeyi arttıran büyüme faktörleri içermektedirler. Bu da vajinal kuruluk için doğal bir çözümdür.
Hyaluronik asit enjeksiyonları, vajinal kuruluk tedavisi için yeni bir yaklaşımdır. Vücutta doğal olarak bulunan “polisakkarid” yapısındaki bu nemlendirici madde vajinal duvarlara enjekte edildiğinde nemin tutulmasını, doku esnekliğinin artmasını ve böylelikle kuruluğun giderilmesini sağlar.
Vajinal kuruluk tedavisinde, vajinal karboksiterapi de kullanılmaktadır. Vajina içi duvarlara verilen karbondioksit gazı dokunun oksijenlenmesini arttırır, kan dolaşımını düzeltir, kolajen üretimini arttırır ve vajinal PH’ı iyileştirir.
Eksozomlar; proteinler, lipitler ve genetik materyaller içeren hücre dışı nano-keseciklerdir. Her hücrede bulunan bu materyaller hücreler arası iletişimi kolaylaştırır ve doku onarımı sağlar. Vajinal kuruluk tedavisinde uygulanan eksozom tedavisi dokunun rejenerasyonunu (yenilenmesini) sağlar ve genel vajinal sağlığı artırır.
Kişinin kendi yağının alınmasıyla elde edilen nanofat ve SVF tedavileri, yüksek düzeyde rejeneratif (hücre yenileyici) etkileri sayesinde dokuda onarıcı, kan dolaşımı arttırıcı ve bağ dokusunu destekleyici özellikler taşır. Özellikle oldukça ileri düzeydeki vulvo-vajinal atrofi hastalarında uygulanabilen etkili bir tedavi yöntemidir.
Günümüzde vajinal kuruluk tedavisinde yukarıda sayılan bu yöntemler haricinde, birkaç işlemi bir arada barındıran kombine tedaviler de uygulanabilmektedir. Bu tedaviler aynı seansta uygulanabileceği gibi farklı aralıklarla (ardışık şekilde) de yapılabilir. Bu tedavilerin amacı vajinal kuruluk sorunu yaşayan kadınların fiziksel ve cinsel anlamda rahatlamaları, genel vajina sağlıklarının iyileştirilmesidir.
Bilimsel Çalışmalar
Bilimsel çalışmalar, özellikle menopoz sonrası kadınlarda vajinal kuruluğun yaygın bir sorun olduğunu göstermektedir. Yapılan bir araştırmaya göre, vajinal kuruluk menopoz öncesi %19,4 oranındayken, menopoz sonrasında bu oran %34’e yükselmiştir.
Vajinal kuruluk ile baş edebilmek için aşağıdaki önlemleri almanızda fayda olacaktır. Bunlar:
Vajinal kuruluk çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen ve kadın sağlığını ciddi şekilde etkileyebilen yaygın bir jinekolojik problemdir. Ancak alınabilecek önlemler ve günümüzde uygulanan yeni medikal tedavilerle vajinal kuruluk sorununun tedavisi mümkün hale gelmiştir.
Copyright 2025 Doç. Dr. Süleyman Eserdağ. Hera Vajinismus Tedavi Derneği Katkılarıyla. Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı