
Klitoris, kadınlarda cinsel haz ve orgazmın temel anatomik yapılarından biridir. Normal boyutları kişiden kişiye değişebilse de, klitorisin doğuştan (konjenital) ya da hayatın ilerleyen dönemlerinde çeşitli nedenlerle olağandan daha büyük, kalın veya belirgin hâle gelmesi klitoromegali (klitoris büyümesi) olarak adlandırılır.
Doğuştan gelişim farklılıkları, hormonal dengesizlikler (özellikle androjen artışı),bazı endokrin hastalıkları, uzun süreli steroid veya testosteron türevli ilaç kullanımı, polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumlar klitorisin büyümesine yol açabilir. Neden bazen tam olarak açıklanamasa da, yapısal ve genetik faktörlerin de rol oynadığı düşünülmektedir.
Klitoris büyümesi, bazı kadınlarda fiziksel rahatsızlık, görünümle ilgili estetik kaygılar veya cinsel fonksiyon üzerinde etkiler yaratabilir; ancak her vakada mutlaka patolojik bir durum olduğu anlamına gelmez. Gerekli görülürse hormonal değerlendirme, ultrason ve klinik muayene ile neden araştırılarak kişiye uygun tedavi seçenekleri planlanabilir.
Klitoris büyümesi durumu ‘klitoromegali’ veya ‘makroklitoris’ olarak bilinir.

Klitoris anatomisi. Klitoris organı baş (glans) gövde (korpus) ve yanlara ayrılan her iki bacaklardan (kuruslar) oluşur.
Klitoromegalide anatomik olarak klitorisin baş kısmının en ve boyunun çarpımı ile elde edilen ‘klitoral indeks’ 35 mm2 den büyüktür. Yani klitoromegali probleminin tanısı jinekolojik muayene ile konmaktadır. Bazı kadınlar bunu kendileri fark eder, bazen de bu durum rutin jinekolog muayenesi sırasında ortaya çıkar. Klitoromegali tanısında ultrason ve MR görüntülemesi de yardımcı olmaktadır.
Klitoris büyümesi farklı hastalıklarda ortaya çıkabilmektedir. Klitoromegali yapabilen durumlar arasında:
Bazı durumlarda hiçbir ek patoloji olmaksızın tek başına ve nedensiz şekilde klitoris büyümesi olabilmektedir. Bu duruma “izole idiopatik klitoromegali” ismi verilmektedir.
Klitoromegali anne rahminde, çocukluk veya yetişkinlik döneminde androjen hormonu maruziyetine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu hastalarda tüm vücutta tüylenme şikayeti de eşlik etmektedir.
Edinsel olarak ise özellikle vücut geliştirme, spor yaparken performans arttırma, libido arttırma amacıyla kullanılan veya cinsel isteksizlik tedavisi için verilen anabolizan, androjenik ilaçlara bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir.
“Psödoklitoromegali”, genç kızlarda özellikle sık mastürbasyonun mekanik etkisi sonucu iç dudaklar ve klitoral hudun büyümesine bağlı gelişebilen, gerçekte klitoramegalinin olmadığı bir durumdur.
Klitorisin tümden yokluğu nadir bir durumdur. “Ekstrofi-Epispadias kompleksi” olan kızlarda doğuştan bifid (iki başlı) veya duplike (çift) klitoris anormallikleri de görülebilmektedir.
Klitoromegali, yani klitorisin normalden daha iri olduğu durumlarda, klitorisi küçültme amacıyla yapılan operasyonlara “klitoroplasti operasyonu” adı verilmektedir. Çünkü klitoris, özellikle uyarılma ve cinsel ilişki sırasında kanla dolarak daha da büyümekte, adeta bir çocuk penisi haline gelmektedir.
Klitoroplasti klitorisin küçültülmesi, estetik açıdan daha güzel bir görünümün kazandırılması operasyonudur.
Klitoromegali sorunu kadınlarda daha çok psikolojik etkilere sahiptir. Cinsel ilişkide partnerden utanma, yaşanan en sık şikâyettir. Erojen klitoris organı uyarılma ile birlikte kanla dolmakta, büyümektedir.
Klitoromegalisi olan kadınlarda uyarılma ile kanla donan klitoris, adeta küçük bir penis görünümünü alabilmektedir. Bu olumsuz durum klitoroplasti operasyonları ile giderilebilmektedir. Klitoroplasti ameliyatları özellikli operasyonlar arasındadır ve yalnızca bu konuda deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır.
Öncelikle çıkıntının nedeni belirlenmelidir: Bu durum gerçek klitoromegaliye bağlı olabilir, klitorisi örten şapkanın (klitoral hud) fazlalığından kaynaklanabilir ya da büyük dudaklardaki hacim kaybı sonucunda göreceli bir görünüme bağlı olabilir. Tedavi planı nedene göre farklılık gösterir; klitorisi örten şapkanın fazlalığında klitoral hudoplasti, seçilmiş olgularda sinir-koruyucu klitoral redüksiyon, gerektiğinde labioplasti ile dengeleme veya büyük dudak dolgunlaştırma gibi estetik işlemler uygulanabilir.
Copyright 2025 Doç. Dr. Süleyman Eserdağ. Hera Vajinismus Tedavi Derneği Katkılarıyla. Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı