Vulvar Vestibulitis

Vajinanın dış kısmında, kızlık zarı tabanını da içeren ince ve hassas cilt dokusu ‘vestibulum’ veya ‘vulvar vestibulum’ olarak bilinir. Bazı kadınlarda bu bölgenin aşırı düzeyde hassasiyeti ilişki sırasında ağrı (disparoni) şikayetine neden olabilir.  

Vulvar Vestibulit sorunu yaşayan kadınlar cinsel ilişki sırasında yaşadıkları derin acıyı ‘sanki o bölge yırtılıyormuş, bıçakla kesiliyormuş veya açık yaraya tuz basılıyormuş’ gibi değişik şekillerde tarif etmektedirler.

Vestibulum bölgesinin inflamasyonu (yangısı) anlamına gelen vulvar vestibulitis, ‘Vulvar Vestibulit Sendrom (VVS)’ olarak da bilinmektedir.  

Vuvar Vestibulit Sendrom Tanısı

Kadınlarda oldukça sık görülen, ancak maalesef pek çok jinekolog muayenesinde atlanılan bir cinsel sağlık sorunudur.

Yapılan ‘pamuk uçlu test’ ile basit bir şekilde tanı konulabilmektedir. Vestibulme pamuk uçlu çubuk dokundurulması ile hastalar keskin bir acı hissetmektedirler. Muayene sırasında bazen vestibuler bölgede hafif bir kızarıklık da görülebilir.

Vulvar Vestibulitis Neden Kaynaklanır?

En sık nedenler sık geçirilen ‘kronik vajinitler’ yani vajinal enfeksiyonlardır. Mantar enfeksiyonları, bakteriyel vajinoz türü enfeksiyonlar bu bölgenin cilt dokusunda tahrişe ve hücresel değişime neden olabilir. Böylelikle doku çok daha hassaslaşabilir. Diğer taraftan HPV enfeksiyonları da soruna zemin hazırlayabilir. İdrardaki ürat kristallerinin de kronik irritasyon ve vestibulite yol açabileceği rapor edilmiştir.  

Kronik irritasyon yapan maddelerden uzak durulmalıdır. Bazı kadınlarda kokulu tuvalet kağıtları, tampon kullanımı, petler, sıkı kot giyme gibi nedenler tahrişe neden olabilir.

Vajina kanalın içini su ile yıkamak (vajinal duş),dış kısmı sabun veya şampuanla yıkamak da bu bölgenin PH değerini bozarak fırsatçı mikropların üremesine ve sürekli nüks eden genital enfeksiyonlara yol açabilir.

Vajinanın temizlenmesinde dış kısmı için yalnızca su veya PH ile uyumlu non-alerjik intim (genital) jeller kullanılmalıdır.

Ne Tür Şikayetler Yapar?

Vulvar vestibulit sendrom kadınlarda disparoni ve vajinismus sebebidir. Sorunu yaşayan kadınların büyük bir kısmı eşleri ile ilişkide ağrı, acı, yanma, batma gibi hoşnutsuz hisler yaşarlar. Tedavi edilmediği zaman orgazm olamama (anorgazmi),vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik sorunları da görülebilmektedir. İlişki sonrası sık sistit ve idrar yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir. Zamanla cinsel isteksizlik, uyarılma problemleri ve vajinal kuruluk gibi belirtiler de ortaya çıkar. Bu sorundan dolayı yıllardır eşiyle cinsel ilişkiye giremeyen kadınlar mevcuttur.

Vajinismus Sebebi de Olabilir

Vestibulit sorunu yaşayan hastaların çoğu ilişkide ağrı ve cinsel isteksizlik şikayetleri ile jinekolog hekimlere başvurmaktadırlar. Hastaların bir bölümü ise vajinismusta olduğu gibi eşleri ile hiçbir şekilde ilişkiye giremezler.

Vajinismustan Ne farkı Var?

Vajinismus hastalarında cinsel ilişki sırasında duyulan ağrı korkusu nedeni ile istem dışı kasılmalar ve bu kasılmalara bağlı olarak gelişen ağrı sorunu vardır. Duyulan bu ağrı "allodini" olarak adlandırılır. Vulvar vestibulitte ise gerçekten vajina girişinde bir ağrı ve bu ağrıya bağlı olarak gelişen istem dışı kasılmalar vardır ki; bu kasılmalar ağrının daha da artmasına neden olmaktadır. Duyulan bu ağrı "hipersensitivite" olarak adlandırılır. Vajinismus daha sıklıkla psikolojik orijinli iken, vulvar vestibulit sendrom daha fazla fiziksel nedenlidir. Bu nedenle tedavi yaklaşımları da farklıdır. 

Sıkça İhmal Edilen bir Durumdur!

Vulvar vestibulitis jinekolog hekimlerin pek çoğu tarafından tam olarak bilinmeyen ve sıkça ihmale gelen önemli bir cinsel sorundur. Problem çözüme kavuşmazsa beraberinde pek çok psikolojik sorunları ve evlilik problemlerini de beraberinde getirir.  

Vulvar Vestibulitis Tedavisi  

Öncelikle kronik irritasyon nedenleri tespit edilmeye çalışılır. Kişinin bu irritan maddelerde uzaklaşması sağlanır. Daha sonra vajinit (vajinal enfeksiyon) şikayeti olanlarda, uygulanan ilaç tedavileri ile bu sorun giderilir. Şikayetin halen devam etmesi durumunda iki türlü yaklaşım düşünülmelidir: Cerrahi dışı ve cerrahi.

Cerrahi dışı yaklaşımlar:

Hafif düzeydeki vestibulit hastalarında düşünülebilir.

• Genital Lazer,
• Genital Radyofrekans,
• Genital PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisi,
• Genital karboksiterapi (Karbondioksit gazı infüzyonu) gibi yöntemleri içerir. Bazen birkaç işlem kombine de edilebilmektedir.

İşlemin başarısı için uygulamaların tekrarı gerekebilir. Amaç kolajen bağ dokusunu güçlendirerek doku hassasiyetinin azaltılmasıdır.

Cerrahi tedaviler Cerrahi yaklaşım ise kişisel tecrübelerimize göre daha etkilidir. ‘Vulvar vestibulektomi operasyonu’ adı verilen cerrahi girişim ile bu bölgedeki cilt dokusu ince bir şekilde çıkartılmaktadır. Alınan parça (biyopsi) ise mutlaka patolojiye gönderilmelidir.

2005 yılından itibaren yaptığımız 2500’den fazla Vestibulit ameliyatında hastamızdan elde ettiğimiz verilere göre yaklaşık 50 hastamızda HPV enfeksiyonuna bağlı hücresel değişimler izlenmiş ve düzenli takip önerilmiştir.

Vestibulit ameliyatı zor mu?

Zor değil, ancak spesifik (özel) bir ameliyattır. Bu operasyon mutlaka uzman bir jinekolog hekim tarafından yapılmalıdır. Aksi takdirde istenmeyen bazı sonuçlar ortaya çıkabilir.

Operasyon süresi ortalama olarak 30 dakika kadardır. Hafif bir sedasyon anestezisi veya lokal uygulama ile de yapılabilir. Operasyondan bir gün sonra günlük hayata dönülebilmektedir.

Vulvar Vestibulit sendrom sorunu yaşayan hastaların cinsel terapilere de ihtiyacı olabilir. O yüzden kliniğimizdeki yaklaşıma göre hastalar 4-5 hafta sonrasında kontrol ve cinsel terapilere çağrılmaktadırlar.

Vulvar vestibulitis sorunu, konu hakkında tecrübeli jinekolog hekimler tarafından uygulanan tedavilerle, günümüzde kesin olarak çözüme kavuşabilmektedir.