Yapay zekâ, son yıllarda tıp alanında devrim niteliğinde gelişmelere öncülük etmektedir. Yapay zeka (Artificial Intelligence, AI) uygulamaları; cerrahi branşlarda ve dermatoloji gibi görsel veriye dayalı disiplinlerde hem tanı hem de tedavi süreçlerini daha hassas, hızlı ve kişiselleştirilmiş hale getirmektedir. Bu yazımızda, genital estetik (kozmetik jinekoloji) alanında yapay zekanın potansiyel kullanımını, mevcut uygulamaları ve gelecekteki olanakları, bilimsel literatür ışığında ele alınmaktadır.
Genital estetik; vajinoplasti (vajina daraltma),labioplasti, orgazm aşıları, klitoral kapişon küçültme (hudoplasti) gibi estetik ve fonksiyonel genital işlemleri kapsar. Yapılan operasyonların bir kısmı cerrahi bir kısmı ise cerrahi dışı prosedürlerdir. Genital estetikte son yıllarda yapay zeka uygulamaları uygulanabilir hale gelmiştir.
AI, estetik tıpta görüntü analizi, robotik destek ve öngörüsel modelleme gibi alanlarda kullanım kazanmıştır. Hassas cerrahi planlama, 3D modelleme ve operasyon simülasyonlarında uygulanması mümkündür.
AI, genital estetik hasta verilerini işleyerek komplikasyon risklerini öngörebilir, iyileşme süreçlerini modelleyebilir ve hasta beklentilerine uygun cerrahi stratejiler geliştirebilir.
Estetik botlar ve sanal asistanlar, hastaları prosedür öncesi ve sonrası süreçlerde yönlendirmede etkin olabilir; fakat kişiselleştirme eksikliği ve duygusal bağ açısından sınırlamalar taşıyabilir.
Plastik cerrahi eğitiminde, ChatGPT gibi büyük dil modelleri sınavlarda iyi performans göstermekle birlikte cerrahi protokol oluşturma konusunda hata yapabilmektedir. Ayrıca, liposuction gibi işlemlerde cerrahi becerinin değerlendirilmesi ve gerçek zamanlı geri bildirimde bulunma potansiyeli barındırır.
Ürolojik işlemlerde kullanılan AR teknolojileri, örneğin penis protezi yerleştirme gibi işlemlerde cerrahi eğitim amaçlı başarıyla kullanılmıştır. Benzer AR rehberli sistemler, genital estetik cerrahisinde de doğruluk ve eğitim açısından büyük potansiyel taşıyabilir.
Tıpkı dermatolojide olduğu gibi, hastalar genital estetik konusundaki problemleri fotoğraflayarak yapay zeka tabanlı sistemleri üzerinden ön değerlendirmeler alabilirler. Bu, zaman ve kaynak verimliliğini artırabilir, özellikle klinik erişimin kısıtlı olduğu bölgelerde fayda sağlar.
Cerrahide yapay zeka kullanım alanları son yıllarda hızlı bir artış trendine girmiştir.
Örneğin, ameliyat sırasında cerrahın görüşüne üç boyutlu bilgi katmanı yerleştiren artırılmış gerçeklik sistemleri (ARAS),cerrahi alanın hassasiyetle görülmesini ve oryantasyonunu kolaylaştırır. Bu sayede tümörlerin veya anatomik yapıların konumu daha güvenle belirlenir ve hata oranları minimalize edilebilir.
Laparoskopik veya robotik cerrahide kullanılan “Generative Adversarial Network (GAN)” tabanlı sistemler, ameliyatın ilerleyen aşamalarını önceden tahmin ederek cerraha yardımcı olur. Bu, operasyonun planlama ve yönetiminde önemli bir adım olarak görülmektedir.
Yapay zeka cerrahın bir yerde elini güçlendirerek ameliyatın daha güvenli, daha hassas ve öngörülebilir geçmesinde yardımcı olmaktadır.
Dermatoloji branşı görsel analiz ve tanıya dayalı bir alan olduğu için yapay zeka kullanımı için oldukça uygundur. ChatGPT uygulamalarının hem tanı hem de tedavide kullanım alanları vardır.
Derin öğrenme sistemleri (CNN) dermatoskopik ve klinik görüntülerde melanom dahil cilt kanserlerini yüksek doğrulukla tespit edebilir. Örneğin, “FotoFinder” gibi sistemler, cilt görüntülerini otomatik analiz ederek takibi kolaylaştırmaktadır.
“Derm” adlı bir uygulama, iPhone ile lezyon fotoğrafı çekip birkaç saniyede analiz yaparak özellikle acil olmayan vakalarda doktor değerlendirmesine gerek kalmadan hastalara “güvenli” yanıtlar verebilmektedir; bu uygulama %99.9 doğrulukla melanomu elemektedir ve NHS’de de kullanılmaktadır.
Open AI yapay zeka uygulamaları estetik cilt bakımında bireysel cilt analizleri, tedavi önerileri, sonuç tahminleri gibi kişiye özel çözümler sunabilmektedir. Yapılan sistematik taramalar, ürün geliştirme, cilt durumunun değerlendirilmesi, tanı, tedavi önerisi ve sonuç tahmini gibi alanlarda pek çok bilimsel yayınlar da bulunmaktadır.
Dermatologlar ve hastalar için sübjektif algı yerine, veri temelli öneriler sunan yapay zeka modelleri geliştirilmektedir.
Ancak ChatGPT ve diğer yapay zeka modelleri, koyu tenlerde veya nadir görülen hastalıklarda yeterli düzeyde performans göstermeyebilir. Verilerin çeşitliliğinden emin olmak ve modelleri bu çeşitliliğe göre eğitmek kritik önemdedir.
Her alanda olduğu gibi, birkaç temel etik ve teknik hususu göz önünde bulundurmak gerekir.
Open AI modellerinin genellikle homojen ve kısıtlı veri kümeleriyle eğitilmesi, farklı etnik gruplar veya demografik özellikler için önyargılı sonuçlar doğurabilir. Bu durum, estetik algı ve beklentilerin kültürel farklılıklarla şekillendiği genital estetik alanında risklidir. Diğer taraftan eğitim verilerinin çeşitliliği sağlanmazsa, belirli cilt tiplerinde veya anatomik varyasyonlarda sistemler düşük performans gösterebilir. Bu kusur, özellikle estetik hassasiyetin yüksek olduğu sağlık alanlarında kabul edilemez sonuçlar doğurabilir.
AI çalışmaları genellikle tek merkezli olup dış doğrulama eksikliği, metodolojik tutarsızlıklar ve prospektif klinik denemeler içermemektedir. Bu durum, hastalar için güvenilir uygulamalar geliştirilmesini zorlaştırır.
AI uygulamalarının özellikle tıbbi cihaz-muadili (SaMD) olarak sınıflandırılmasının net olmaması, etik kaygılarla birleştiğinde regülasyon ihtiyacını artırır. Avrupa'da EU AI Act gibi çerçeveler bulunurken, küresel anlamda yasal düzenlemeler hâlâ eksiktir.
3D genital görüntüleme, hasta verilerinin yoğun biçimde kullanımı ve depolanması, mahremiyet ve bilgilendirilmiş onam açısından kritik riskler içerir. Bu tür hassas verilerin yapılacak işlemlerde etik sınırlar içinde toplanması, saklanması ve kullanılmasının garantilenmesi gerekir. Özellikle cilt veya genital görüntüler gibi hassas verinin korunması, anonimleştirilmesi ve yasal düzenlemelere (GDPR, HIPAA gibi) uygun şekilde kullanımı kritik önemdedir.
AI tabanlı tıbbi uygulamalar “yazılım mı yoksa tıbbi cihaz mı?” sorusuyla karşı karşıyadır. TRIPOD‑AI, DECIDE‑AI, CONSORT‑AI gibi raporlama kılavuzları, klinik doğrulama süreçlerinde şeffaflığı sağlayabilmektedir.
Kozmetik jinekoloji, diğer cerrahi branşlar ve dermatoloji alanlarında AI uygulamaları güvenliği artıran, tanı ve tedavi süreçlerini hızlandıran, kişiselleştirme düzeyini yükselten ve veri temelli karar destek sistemleri sunan yenilikçi çözümler getirmektedir. Genital estetik gibi nispeten daha yeni bir alan da bu gelişmelere paralel olarak faydalar sağlayabilir. Özetle;
Bu ilerlemelerin başarılı olması için veri güvenliği, önyargı kontrolü ve düzenleyici onay süreçlerine dikkatle odaklanmak gereklidir. Henüz daha yolun çok başındayız! Bilimsel çalışmalar ve sistematik değerlendirmeler, bu alanda standartların oturtulmasına katkı sağlayacaktır.
Copyright 2025 Doç. Dr. Süleyman Eserdağ. Hera Vajinismus Tedavi Derneği Katkılarıyla. Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı